Czy doświadczyłeś kiedyś problemów skórnych po użyciu oleju kosmetycznego, takich jak wypryski czy zaskórniki? Zastanawiasz się, dlaczego tak się dzieje, skoro oleje są uznawane za naturalne i zdrowe dla skóry? Odpowiedzią na te pytania jest zrozumienie pojęcia „komedogenność olejów” oraz tego, jak ich kwasowy profil wpływa na zatykanie porów skóry. Warto też dostosować wybór oleju do potrzeb własnej skóry. Przyjrzyjmy się głównym wskazówkom, aby uprościć i ułatwić zrozumienie tematu.
Spis Treści
Czym jest Komedogenność Olejów – Wprowadzenie
Komedogenność to zdolność składników kosmetycznych do zatykania porów skóry, co może prowadzić do powstawania zaskórników i trądziku. Oleje roślinne są często kluczowymi składnikami kosmetyków, dlatego warto zrozumieć, jak wpływają na skórę.
Skala Komedogenności Olejów Kosmetycznych
Skala komedogenności (od comedo – zaskórnik) służy do klasyfikowania substancji, takich jak np. oleje i masła, pod względem ich skłonności do zatykania porów skóry i wywoływania zaskórników oraz problemów z trądzikiem. Skala ta ocenia, jak dany składnik kosmetyczny lub produkt wpływa na czystość porów skóry.
Wytyczono 6-stopniową skalę, gdzie 0 oznacza produkt niekomedogenny, zatem niezatykający porów, a 5 – wysoce komedogenny, zatem mogący przyczynić się do powstania reakcji skórnych pokroju zaskórników i wyprysków.
W praktyce, jeśli ktoś ma skórę skłonną do trądziku, powinien unikać olejów o wysokiej komedogenności, takich jak olej kokosowy czy olej z kiełków pszenicy, które są sklasyfikowane jako wysokokomedogenne. Zamiast tego, mogą wybierać oleje o niskiej komedogenności, na przykład olej jojoba czy olej z pestek winogron. Jednak warto pamiętać, że reakcje skórne mogą być różne dla różnych osób, a skala komedogenności stanowi jedynie ogólne wytyczne.
Rola Kwasów Tłuszczowych w Komedogenności Olejów
Kwasy tłuszczowe, takie jak omega-3 i omega-6, są kluczowe dla zdrowej skóry. Dotyczy to nie tylko produktów spożywczych bogatych w te kwasy tłuszczowe, ale również ich miejscowego stosowania na skórze. Stosowanie zewnętrzne może być nawet skuteczniejsze niż ich spożywanie, gdyż wiele kwasów tłuszczowych niczym dotrą do skóry, jest utlenianych w wątrobie. Stosowanie naturalnych olejów i maseł zawierających kwasy tłuszczowe pomaga w ochronie przed promieniowaniem UV i oparzeniami słonecznymi.
Jak Kwasy Oleinowy i Linolowy wpływają na Komedogenność?
- Kwas Oleinowy (Oleic Acid):
- Wpływ: Oleje o wysokiej zawartości kwasu oleinowego są często sklasyfikowane jako bardziej komedogenne.
- Skóra: Oleje z wysoką zawartością tego kwasu są zazwyczaj polecane dla skóry suchej, ale mogą prowadzić do zatykania porów u osób z cerą skłonną do trądziku.
- Kwas Linolowy (Linoleic Acid):
- Wpływ: Oleje bogate w kwas linolowy są zazwyczaj uznawane za mniej komedogenne.
- Skóra: Komedogenność olejów bogatych w kwas linolowy jest niska, dlatego polecane są dla skóry tłustej i skłonnej do trądziku. Pomaga utrzymać równowagę sebum, redukując ryzyko zatkanych porów.
Wpływ Innych Kwasów Tłuszczowych na Komedoenność Olejów
Profil i synergia kwasów tłuszczowych decyduje o tym, czy komedogenność olejów, rozpatrywana sumarycznie jest ostatecznie wysoka, czy niska. Kwasy tłuszczowe, rzadziej spotykane takie jak np. kwas laurynowy, mirystynowy czy stearynowy, mają ogromny wpływ na komedogenność olejów. Dlatego przy podjęciu decyzji na jaki olej komedogenny, a który nie, należy uwzględniać całe spektrum kwasowe, a nie tylko dwa główne profile tłuszczowe, omówione powyżej. Niektóre oleje o zrównoważonym składzie kwasowym mogą być równie skuteczne jak te zupełnie niekomedogenne. Dlatego warto też zwrócić uwagę jak procentową takich kwasów tłuszczowych jak:
- Pomagający chronić zewnętrzną barierę skóry kwas tłuszczowy ALA (Alpha Linolenic Acid) o ocenie komedogenności 3-4, występujący w dużych ilościach w oleju lnianym, oleju z pestek dyni i oleju sojowym.
- Bardzo nawilżający i ochronny dla skóry nasycony kwas arachidowy o ocenie komedogenności 1, występujący w maśle cupuacu, oleju perilla, oleju orzecha ziemnego i maśle kakaowym.
- Ochronny i regenerujący dla skóry kwas behenowy o ocenie komedogenności 0, występujący w oleju moringa.
- Polepszający wchłanianie innych składników do pielęgnacji skóry kwas eikozenowy o ocenie komedogenności 2. (podobnie jak ogólna komedogenność olejów, jak np. olej jojoba).
- Redukujący stany zapalne kwas tłuszczowy GLA (Gamma Linolenic Acid) o nieznanej komedogenności, występujący w oleju z nasion ogórka, oleju z nasion czarnej porzeczki oleju konopnym i wiesiołkowym.
- Znany ze swoich właściwości przeciwbakteryjnych i przeciwzapalnych nienasycony kwas kaprylowy o wskaźniku komedogenności 2, występujący w oleju kokosowym i oleju z nasion palmy (dla porównania całościowa komedogenność olejów kokosowego i palmowego wynoszą aż 4.
- Posiadający właściwości przeciwbakteryjne kwas laurynowy, który stanowi około połowy zawartości kwasów tłuszczowych w oleju kokosowym i oleju z nasion palmy i podobnie jak one ma ocenę komedogenności na poziomie 3-4.
- Odznaczający się właściwościami nawilżającymi i łagodzącymi dla suchej i podrażnionej skóry kwas palmitynowy o wskaźniku komedogenności 2. Podobnie jak całościowa komedogenność olejów, w których występuje: olej makadamia, olej baobabu.
- Odmładzający, regenerujący i przeciwstarzeniowy kwas palmitynolowy o nieznanym stopniu komedogenności, występujący w oleju z orzechów makadamia i oleju z nasion ogórka.
- Kwas Stearynowy – posiadający doskonałe właściwości nawilżające, ale mogący zatykać pory, jeśli stosowany na skórze tłustej lub skłonnej do trądziku. Charakteryzuje się komedogennością na poziomie 2, podobnie komedogenność olejów: neem, tamanu.
- Przeciwbakteryjny i oczyszczający kwas rycynolowy ze wskaźnikiem komedogenności 1 stanowi 90% oleju rycynowego.
- Przeciwstarzeniowy i przeciwzapalnych kwas punikowy o wskaźniku komedogenności 0-1, stanowi 65% oleju z nasion granatu.
Tabela – Oleje Komedogenne i Niekomedogenne
Przygotowaliśmy orientacyjną tabelę, w której znajdziesz oleje z ich komedogennymi ocenami, dostosowanymi do różnych rodzajów skóry. To narzędzie może ułatwić wybór odpowiedniego oleju dla Twojej cery.
Oleje i Masła | Rodzaje skóry | |
Olej z Acai (Euterpe Oleracea Acai Fruit Oil) | 2 | sucha, dojrzała, podrażniona |
Olej Arganowy (Argan Oil, Oleum Arganiae) | 0 | sucha, dojrzała |
Olej Awokado (Persea Gratissima Avocado Oil) | 2-3 | sucha, skłonna do trądziku |
Olej z Baobabu (Adansonia Digitata Baobab Seed Oil) | 2 | sucha, podrażmiona, wrażliwa |
Olej Baweły (Gossypium Cotton Seed Oil) | 3 | polecany do ciała i włosów |
Olej Babbasu (Orbignya Oleifera Babassu Seed Oil) | 1-2 | większość typów skóry |
Olej z Czarnuszki (Nigella Sativa Seed Oil) | 1-2 | sucha, dojrzała, trądzikowa, wrażliwa |
Olej Chaulmoogra ( Hydnocarpus Wightiana Oil) | 0 | tłusta, mieszana, trądzikowa |
Olej z nasion Chia (Salvia Hispanica Chia Seed Oil ) | 3 | wszystkie rodzaje skóry, dojrzała, wrażliwa, sucha, tłusta |
Olej z nasion Jeżyny (Rubus Fruticosus Blackberry Seed Oil ) | 0-1 | sucha, reaktywna, delikatna, dojrzała |
Olej Jojoba (Jojoba Oil Oleum Simmondsiae Californicae) | 2 | wszystkie rodzaje skóry, tłusta, trądzikowa, mieszana. |
Olej z Kamelii Tsubaki (Camellia Japonica Seed Oil) | 1 | sucha, dojrzała, wrażliwa, delikatna. |
Olej z zielonej Kawy (Coffea Arabica Seed Oil) | 0-1 | większość typów skóry, tłusta, trądzikowa, podrażniona |
Olej z nasion Konopii (Hemp Seed Oil) | 0 | sucha, podrażniona, wszystkie rodzaje skóry, dojrzała, matowa, wrażliwa |
Olej Kokosowy (Coconut Oil, Oleum Cocos) | 4 | sucha, nie tradzikowa, do włosów i ciała |
Masło Shea (Shea Butter, Karité Butter) | 0-2 | sucha, dojrzała, wrażliwa, delikatna, podrażniona |
Olej Lniany (Linum Usitatissimum Seed Oil) | 4 | sucha, dojrzała, nie trądzikowa |
Olej z nasion Malin (Red Raspberry Seed Oil) | 0-1 | wszystkie rodzaje skóry, dojrzała, wrażliwa |
Olej z nasion Marchwi (Daucus Carota Sativa seed oil) | 3-4 | sucha, dojrzała |
Olej Marula (Marula Oil, Sclerocarya Birrea Oil) | 3 | sucha, wrażliwa, wszystkie rodzaje skóry |
Olej Makadamia (Macadamia Oil) | 2-3 | sucha, podrażniona, wszystkie rodzaje skóry |
Olej z Marakui (Maracuja Oil, Passion Fruit Oil) | 1-2 | sucha, dojrzała |
Olej z pestek Moreli (Prunus Apricot Kernel Oil) | 2 | sucha, podrażniona, dojrzała, matowa, wrażliwa |
Olej Migdałowy (Almond Oil, Amigdalina Oleum) | 2 | sucha, podrażniona, wszystkie rodzaje skóry, dojrzała |
Olej Neem (Azadirachta Indica Seed Oil) | 1-2 | sucha, trądzikowa |
Olej z Porzeczki (Ribes Nigrum Seed Oil) | 0-1 | sucha, wszystkie rodzaje skóry, dojrzała, wrażliwa |
Olej Rycynowy (Castor Oil, Oleum Ricini) | 1 | sucha, dojrzała |
Olej z dzikiej Róży(Rosa Moschata Seed Oil) | 1 | sucha, dojrzała, naczynkowa |
Olej Słonecznikowy (Sunflower Oil) | 0-1 | tłustej, mieszanej |
Olej Tamanu (Tamanu Oil) | 2 | podrażniona, delikatna, z bliznami |
Olej z nasion Ogórka (Cucumis Sativus Seed Oil) | 1 | większośc typów skór |
Olej z Ogórecznika (Borago Officinalis Seed Oil) | 2 | mieszana, tłusta, wrażliwa, zniszczona |
Oliwa z oliwek (Olea Europaea Fruit Oil) | 2 | sucha, skłonna do trądziku |
Olej z Opuncji Figowej (Opuntia Ficus-Indica Oil) | 0-1 | sucha, wszystkie typy skóry, dojrzała wrażliwa |
Olej Palmowy (Elaeis Guineensis Oil) | 4 | sucha, z bliznami, rozstępami |
Olej z kiełków Pszenicy (Triticum Aestivum Germ Oil) | 5 | sucha, dojrzała |
Olej Sezamowy (Sesamum Indicum Seed Oil) | 3 | sucha, wszystkie rodzaje skóry, dojrzała, wrażliwa |
Olej Sojowy (Glycine Soja Oil) | 4-5 | dojrzała |
Olej z pestek Truskawek (Fragaria Ananassa Seed Oil) | 1 | tłusta, skłonna do trądziku |
Olej Sacha Inchi (Plukenetia Volubilis Seed Oil) | 0-1 | sucha, podrażniona, wszystkie rodzaje skóry, dojrzała |
Skwalan (Squalane) | 0-1 | wszystkie rodzaje skóry |
Olej z pestek Śliwek (Plum Kernel Oil) | 1-2 | większośc typów skóry, dojrzała, sucha, wrażiwa |
Olej z pestek Winogron (Grapeseed Oil) | 0-1 | wiekszość typów skóry |
Olej z Wiesiołka (Oenothera Biennis Seed Oil) | 2-3 | tłusta, mieszana, naczynkowa, trądzikowa |
Przeglądając powyższą listę olejów, może się zdarzyć, że wciąż czujesz się zagubiony, bo nie wiesz, co będzie odpowiednie dla Ciebie. Dlatego ważne jest eksperymentowanie z różnymi olejami i obserwowanie, jak skóra na nie reaguje. Skala komedogenności może być pomocna jako pomoc, ale nie jest absolutnym wyznacznikiem. W innym artykule spróbuję rozszerzyć temat o dobór olejów do różnych typów skóry: normalnej, suchej, tłustej i wrażliwej. A tymczasem na koniec krótki wykaz komedogennych „chemicznych” składników kosmetycznych.
Dobieranie Oleju do Rodzaju Skóry
Osoby cechujące się cerą suchą i normalną, czyli taką, która nie wykazuje tendencji do wyprysków, mogą zaryzykować oleje nawet z wysokim stopniem komedogenności w postaci nierozcieńczonej. Jednak właściciele cery mieszanej, tłustej oraz skłonnej do wyprysków powinni zastanowić się nad kuracją olejem o małej komedogenności.
Strategie dla różnych rodzajów skóry:
- „ryzyk-fizyk” – nabyć próbkę, zastosować, zanotować datę użycia i poczekać na ewentualną zmianę. Czasem efekt pojawia się dopiero po kilku, a nawet kilkunastu dniach,
- „nie ten, to inny” – czasem lepiej nie ryzykować, a po prostu nabyć inny produkt o podobnym działaniu (wiele jest bowiem interesujących olejów),
- „pół na pół” – nabyć próbkę i użyć oleju w postaci rozcieńczonej, np. w domowej maseczce lub własnym kremie.
Uwaga na Komedogenne Składniki w Kosmetykach!
Wysoce komedogenne (od 4 do 5 w skali) są między innymi: chlorek potasu (Potassium Chloride), glikol propylenowy (Propylene Glycol Monostearate), ksylen (xylene), kwas alginowy (Algin), kwas laurynowy (Lauric Acid), lanolina i jej pochodne (Acetylated Kanolin, Acetylated Lanolin Alcohol), palmitynian 2-etyloheksylu (Ethylhexyl Palmitate), parafina i jej pochodne (Paraffinum Liquidum, Paraffin, Mineral Oil, Petrolatum), SLS (Sodium Lauryl Sulfate).
Bibligrafia:
1.Fulton J.E., Jr., Pay S.R., Fulton J.E., III Comedogenicity of current therapeutic products, cosmetics, and ingredients in the rabbit ear. J. Am. Acad. Dermatol. 1984;10(1):96–105. [PubMed]
2. Baek J. Analysis of comedone, sebum and porphyrin on the face and body for comedogenicity assay. Skin Res. Technol. 2016;22(2):164–169.
3.https://biotechnologia.pl/kosmetologia/substancje-komedogenne-czyli-co-zapycha-w-kosmetykach,16795
4.https://www.holistichealthherbalist.com/non-comedogenic-oils-for-clear-skin/
Informacja dla czytelnika:
Wpis blogowy przedstawia substancje i ich możliwe zastosowania na podstawie ogólnodostępnych publikacji, badań i wiedzy dostępnej w internecie, prasie oraz książkach. Wpis blogowy nie jest opisem suplementu diety ani żadnego innego produktu zawierającego w/w składniki. Wpis blogowy nie może być traktowany jako porada lekarska lub zdrowotna. W sprawie takiej porady należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.
szukam właśnie niekomedogennego, zamierzam wypróbować z nasion malin i może jeszcze opuncji. mam nadzieję, że w końcu taki znajdę. laurowy też jest świetny. miałam arganowy, ale niestety powodował wypryski – takie małe z białym czopkiem, więc musiałam z niego zrezygnować.
Najlepszy jest olej konopny.
Nie zgodzę się niestety z tą tabelką. Olej arganowy na pewno nie ma 0 komedogenności, zwłaszcza że w wielu przypadkach właśnie powoduje zapychanie, wysyp itp. Olej jojoba za to jest ponoć traktowany jako ten niezapychający
Brakuje mi tu jeszcze kilku olejków co do których nie mam pewności 🙂 będę wdzięczna za zaktualizowanie tabelki i dodanie informacji o olejach i substancjach olejowych :
olejowa wit C i E, moringa, z dzikiej róży/damasceńskiej, cacay, pietruszki, ogórecznika, laurowy 🙂
Miałam olej z ogorecznika i był bardzo lekki, porównywalny do konopnego.
Na ervish.blogspot.com była szersza tabela komedogennosci jeśli chodzi o oleje. Konopny rzeczywiście jest dobry, podobnie działa do oleju z pachnotki
Nie oszukujmy się, każdy olej jest komedogenny. Jedyna nadzieja w hydrożelach.
SLS zapycha? Myślałom że właśnie oczyszcza, detergent w końcu. Czyli możliwe, że syfy na plecach robią mi się od żelu pod prysznic, a nie od smarowidła?
Oj, z arganowym też się nie mogę zgodzić. To olej dobry do włosów, do suchej skóry ciała, ew. baaardzo dojrzałej i bardzo suchej cery, te problematyczne na 100 proc. zapcha.
Sandro, otóż są oleje schnące, które absolutnie nie zapychają. Wiec nie pisz, że wszystkie. Czytaj, edukuj się. Hydrożele są dla tych, którzy lubią chemię.