Tymianek pospolity, a dokładnie macierzanka tymianek (Thymus vulgaris) to dość popularne zioło oraz ciekawa przyprawa. Warto zaopatrzyć się weń nie tylko ze względu na jego działanie lecznicze, ale i pielęgnacyjne.

Znad Morza Śródziemnego do polskich ogródków

Macierzanka to niewielka, krzewiasta roślina, która pierwotnie rosła na ziemiach śródziemnomorskich. Bez problemu przyjęła się i rozpleniła w innych krajach – w Europie znana jest od XI wieku, do Polski dotarła w czasach królowej Bony. Ludzkość szybko bowiem doceniła jej szerokie właściwości. Już w starożytnym Egipcie stosowaną ją w procesie balsamowania zwłok, a w Grecji była składnikiem kadzideł.
Popularność zyskała z powodu swoich właściwości leczniczych, choć przypisywano jej także szereg innych cech – miała zwalczać nieśmiałość, napady histerii i strachu oraz dodawać odwagi (podczas turniejów damy wręczały rycerzom gałązki macierzanki lub chusteczki z jej motywem). Łączono łacińską nazwę tej rośliny (thymus) z greckim słowem ‘odwaga’ (thýmon), zaś w Polsce pochodzi od wyrazu ‘kadzidło’ (thymiama).

Współcześnie znana jest jako przyprawa, która nadaje ładnego aromatu potrawom mięsnym i warzywnym, zwiększa apetyt i ułatwia trawienie. Zawarte w niej substancje (tymol i karwakrol, a także borneol, cymol, garbniki, pinen, związki mineralne i fenolowe, żywice i inne) zwalczają pasożyty układu pokarmowego, działają antyseptycznie (wskazane jest płukanie jamy ustnej i gardła wywarem z tymianku), a w przypadku chorób układu oddechowego – także wykrztuśnie (najlepiej działa podczas inhalacji).
Tymianek jest składnikiem wielu leków – tabletek na ból gardła, zapalenie krtani i chrypkę, specyfików na kaszel, herbatek ziołowych, maści na reumatyzm i tym podobnych.

Tymianek – właściwości lecznicze

O właściwościach tymianku przekonali się już dawno producenci kosmetyków. Wyciągi z tej rośliny dodawane są do różnych specyfików.
Tymianek pospolity, dzięki dużemu stężeniu tymolu, wykazuje skuteczne właściwości odkażające (jest naturalnym antybiotykiem oraz działa przeciwgrzybicznie), ściągające i regulujące wydzielanie sebum. Przyspiesza gojenie drobnych ran i ukąszeń owadów. Dlatego doskonale nadaje się do cery tłustej i trądzikowej – nie tylko wyleczy krostki, lecz również zapobiegnie powstawaniu następnych, gdyż zatrzyma rozwój flory bakteryjnej i wyrówna gospodarkę tłuszczową. Podobnie zadziała na skórę głowy – pomoże zwalczyć łupież, łojotok oraz przetłuszczanie się włosów, wyleczy drobne stany zapalne, a przy okazji zapobiegnie wypadaniu włosów, wzmocni cebulki i pobudzi je do pracy. Warto pamiętać, że tymianek również przyspiesza krążenie w komórkach, dzięki czemu będą one lepiej odżywione, a to przyspieszy ich regenerację, natomiast całe ciało zostanie pobudzone do życia.
Zioło to najczęściej wykorzystuje się po wysuszeniu w niezbyt dużej temperaturze (do 35 stopni Celsjusza). Podczas parzenia króciutko gotuje się je w wodzie i pozostawia pod przykryciem. W takiej postaci może być nakładane na twarz jako tonik, posłużyć do płukania włosów, robienia okładów, mieszania z wodą podczas kąpieli (uwaga – nie powinna ona przekraczać 15 minut). Jeśli zioła ugotujemy w płóciennym woreczku, również on może posłużyć za okład lub być włożony do wanny z wodą. Gorący zaś napar świetnie sprawdzi się do parówek wodnych – wystarczy narzucić na głowę ręcznik i pochylić się nad naczyniem – uwalniane z parą olejki eteryczne osadzą się na skórze i pomogą zwalczyć nadmierną jej tłustość oraz trądzik. Następnie warto zastosować maseczkę zamykającą pory. Ważne, żeby nie przesadzać z długością i częstotliwością zabiegu – może on zbyt mocno wysuszyć skórę.

Złota zasada – umiar nade wszystko

Eterycznego olejku tymiankowego nie używamy bezpośrednio na skórę. Musi być on rozcieńczony. Czasem zdarza się, że ktoś widząc, iż jego kuracja przynosi pożądane efekty, zacznie stosować go coraz częściej i częściej lub nieopatrznie zwiększy stężenie tego specyfiku. Jest to nierozsądne zachowanie. Tymol jest substancją o niezwykle silnym działaniu, która szybko przenika do komórek. Jej nadmiar może wywołać reakcję alergiczną albo bóle głowy i problemy żołądkowe związane z przedawkowaniem.
Szczególnie uważać należy z częstotliwością podczas aplikacji tego składnika na większe obszary ciała – podczas masażu i kąpieli – oraz przyjmowania doustnego. Nie poleca się też używania tego typu kuracji w czasie ciąży i karmienia piersią, a także u dzieci przed 12 rokiem życia. Ostrożność powinny zachować ponadto osoby w podeszłym wieku oraz cierpiące na choroby serca.
Przed aplikacją tymiankowego olejku eterycznego do domowych lub gotowych kosmetyków warto przeprowadzić próbę, czy taka mieszanka nie wywoła niepożądanych reakcji (z gotowymi kosmetykami opartymi na tymianku nie ma takiego problemu – przeszły swoje testy).

O tymianku pisali starożytni i średniowieczni medycy, jego zapachem zachwycali się poeci oraz ludowi pieśniarze. Przypisuje się mu rozmaite działanie. Chyba warto wypróbować go na własnej skórze.

Jeden komentarz na temat “Tymianek – Pierwsza pomoc z domowego ogródka

  1. Anna pisze:

    Prosze o kontakt.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *