Drzewo laurowe w kuchni i apteczce

Ścieżka młodych sadzonek drzew laurowych – wawrzynu szlachetnego (Laurus nobilis L.)

Drzewo laurowe, a szczególnie jego liście to symbol obecny w naszej kulturze od czasów, gdy nasz kraj zaczął się cywilizować. Oznacza zwycięstwo i nagrodę za wybitne osiągnięcia, a w antyku poświęcano go Apollinowi. Nic dziwnego, że spotykamy go w sztuce inspirowanej starożytnością, widzimy na odznaczeniach i popiersiach artystów, uczonych, żołnierzy czy mężów stanu. W zamierzchłych czasach miał również chronić przed piorunami. Od niego pochodzą słowa: Laura, Wawrzyn, laureat czy bakałarz (od baccalaureus, co w dawnej Polsce oznaczało licencjata i dawało uprawnienia do nauczania w szkole).

Suszone liście laurowe (dawniej zwane też liść bobkowy ) od wieków goszczą w polskich kuchniach, a każdy, kto choć trochę interesuje się sztuką kulinarną, może przyznać, jakie cuda potrafią uczynić ze zwykłą potrawą. Od pewnego czasu liście wawrzynu możemy spotkać również w drogeriach pod postacią mydeł lub olejów. Warto zatrzymać się dłużej przy tych drugich.

Drzewo Laurowe – więcej niż symbol

Roślina, której zawdzięczamy owoce, liście i wieńce laurowe, to Laurus nobilis – wawrzyn szlachetny. Jest to krzew, który czasem przyjmuje postać kilkumetrowego drzewa. Pochodzi z obszarów śródziemnomorskich, lecz uprawiany jest w wielu krajach Europy, Azji, Afryki, Ameryki Północnej i Południowej. Jako roślina doniczkowa występuje również w Polsce. W cieplejszych porach roku można umieścić go na zewnątrz, w jasnym miejscu, jednak jest wrażliwy na wiatr i długotrwałe mrozy, więc późną jesienią i zimą potrzebuje warunków szklarniowych lub domowych. Jest wiecznie zielony. Rodzi drobne jagody, od których powstała dawna polska nazwa – drzewo bobkowe. Jego liście mają charakterystyczny, ostry zapach i gorzki smak, który słabnie po ususzeniu.

W ich składzie znajduje się między innymi niewielki odsetek substancji tłuszczowych, olejki eteryczne (cyneol, geraniol, metyloeugenol, 1-linalol, l –pinen i inne), nasycone kwasy tłuszczowe oraz rozmaite estry. Są też bogate w witaminy i przeciwutleniacze, a po ususzeniu również w olejek cytrynowy.

Owoce z kolei zawierają tłuszcz laurowy, nasycone kwasy tłuszczowe, cyneol, cytral, kwas cynamonowy, terpineol i im podobne. Liście i owoce wawrzynu to nie tylko niedroga przyprawa, ale i lek, którego właściwości trudno przecenić.

Owoce i liście laurowe – właściwości lecznicze

Wspomagają trawienie, poprawiają krążenie, leczą wysypki i łupież, łagodzą bóle reumatyczne. W ich składzie znajdziemy naturalne antybiotyki, np. flawonoidy hamujące działanie niektórych szczepów gronkowca złocistego.

• Napar z liści (pity w małych dawkach) ma właściwości oczyszczające stawy oraz leczy żołądek i drogi moczowe, okłady z gotowanych listków łagodzą kaszel, a także opuchliznę po ukąszeniach pająków, pszczół i os.
• Nalewka z owoców wawrzynu zapobiega nieprzyjemnemu zapachowi z ust oraz działa antydepresyjnie i krzepi psychicznie, usuwając ciągłe uczucie zmęczenia i ospałość.

W krajach anglosaskich okłady z wywaru liści były uważane za lek na oparzenia pokrzywą, trującym bluszczem i innymi roślinami tego typu. Z owoców i liści tej rośliny wytwarza się bardzo cenny olejek laurowy. Ale o tym w innym artykule