Krótka historia mydła i jego początki wytwarzania

 

Historia mydła sięga ok.2500 p.n.e. Pierwsze udokumentowane wzmianki o wytwarzaniu mydła z tłuszczu i popiołu znaleziono na sumeryjskich glinianych tabliczkach. Mydło rozpowszechniono za czasów Fenicjan. Niewykluczone, że produkt ten był odkrywany w kilku miejscach na świecie i może uczeni znajdą jego ślady także u innych starożytnych kultur.

Dość zabawne jest natomiast, że wcześniej ten wynalazek dotarł do barbarzyńców – choćby sławnych Galów, którzy używali go do pielęgnacji włosów (angielskie słowo soap pochodzi od galijskiego saipo) – niż do antycznych Greków i Rzymian, choć to ci ostatni bardziej kojarzeni są jako czyściochy. W starożytnym Egipcie wykorzystywano tamtejsze mydło do czyszczenia wełny i do wyprawiania skór.

W każdym razie milowy krok w rozpowszechnieniu mydła i sposobu jego uzyskiwania uczynili Arabowie. Ci wędrowni kupcy w średniowieczu podróżowali ze swymi produktami po wielu krajach Europy, ale to Hiszpania stała się potentatem w produkcji mydła. Co ciekawe, wiele receptur pozwalało uzyskać jedynie miękką, przypominającą masło czy galaretę substancję. Natomiast dzięki stosowaniu wody morskiej przez Syryjczyków z Aleppo, mydło ich produkcji było twarde i można je było składować i sprzedawać w blokach oraz kostkach. Upowszechnienie kostek mydła datuje się na XVIII wiek, jednakże dopiero koniec XIX wieku to okres, w którym ten środek myjący trafił do prostych ludzi i bardzo powoli zaczął się tam zadomawiać. Dlaczego nie wcześniej, skoro Zachód znał je od co najmniej XI wieku? Otóż, tradycję względnie częstego mycia ciała w średniowieczu wyparło przekonanie, że zakaźną chorobą zaraża się poprzez kontakt z morowym powietrzem i tylko warstwa brudu na ciele stanowi warstwę ochronną.

Choć istniał cały przemysł mydlarski w Wenecji, Genui, Marsylii, w wielu miejscach mydło produkowano w warunkach domowych. Zasada jest prosta: tłuszcz zwierzęcy lub roślinny gotuje się w otwartej kadzi w ługu pozyskiwanym z popiołu lub w przypadku mydła z Aleppo – z wody morskiej. W zależności od dostępu i tradycji, różne kultury stosowały rozmaite tłuszcze. Trzeba było uważać na proporcje, bo zbyt wielka ilość łoju sprawiała, że produkt myjący nie tylko nie pachniał zbyt dobrze, lecz jeszcze szybko jełczał i wtedy nie nadawał się do niczego.

galowie, mydło aleppo, mydło marsylskie